खालील सारणीमध्ये सारांशरूपात पदार्थाच्या सहा अंगांमधील साम्यस्थळे व भेदस्थळे अनुक्रमे हिरव्या व लाल रंगांनी दर्शविण्यात आली आहेत.
|
साम्य/भेद
|
द्रव्य
(substance) |
गुण
(properties) |
कर्म
(Action) |
सामान्य (classification)
|
विशेष (individuality)
|
समवाय
(inherence) |
|
अस्तित्त्व (being ness)
|
||||||
|
व्यक्त करता येणे (predicability)
|
||||||
|
जाणून घेता येणे (cognizability)
|
||||||
|
समवायित्व (Inherability)
|
||||||
|
अनेकत्व (Plurality)
|
||||||
|
गुण (Properties)
|
||||||
|
कर्म (Actions)
|
||||||
|
सत्ता सम्बन्ध (Relationship with being)
|
||||||
|
सामान्यत्व (Classification)
|
||||||
|
विशेषत्व (Individuality)
|
||||||
|
स्वसमयार्थभिधेयत्व (Denoted by the word Arth)
|
||||||
|
धर्मकर्तुत्त्व (Cause of virtue)
|
||||||
|
अधर्मकर्तुत्त्व (Cause of vice)
|
||||||
|
कार्य्यत्व (character of being an effect)
|
||||||
|
अनित्यत्त्व (non-eternal)
|
||||||
|
कारणत्त्व
(quality of being the cause) |
||||||
|
द्रव्याश्रितत्व (quality of depending upon a substance)
|
||||||
|
स्वात्मसत्त्वम् (have sole being in themselves)
|
||||||
|
बुद्धिलक्षणत्वम् अकार्य्यत्वम् (cognitive faculty as sole indicator of not being an effect)
|
||||||
|
अकारणत्त्वम् (not being the cause)
|
||||||
|
अविशेषवत्त्वम् (having no particular generality)
|
||||||
|
नित्यत्त्वम् (being eternal)
|
||||||
|
अर्थशब्दानभिधेयत्त्वम् (not being expressed by word Arth)
|
मूळ गोष्ट: विक्रम आणि वेताळ पदार्थविज्ञानाच्या जंगलात